Çocuklarda sık karşılaşılan cinsel davranışları normal olmayan davranışlardan ayırt etmek

Sık karşılaşılan çocukluk çağı cinsel davranışları ve normal-anormal/doğal-doğal olmayan ayrımını bilmek, öğrencilerde gördüğümüz cinsel içerikli davranışlara daha sağlıklı tepkiler vermemizi sağlayacaktır.

3-5 yaş: okulöncesi/erken çocukluk dönemi:

· Bu dönemin başında, kendi cinsiyetlerine yönelik farkındalıkları artar. Kendilerini kız ya da erkek olarak tanımlayabilirler.

· Anatomik farklılıklarla ilgilenmeye başlarlar. Örneğin, “Kızların pipisi nasıl?” gibi sorular sorulmaya başlar.

· Çocuk ve yetişkin bedenleri arasındaki farklılıklara ilgi artar. Annelerinin ya da yakınlarındaki diğer yetişkin kadınların göğüslerini ellemeye çalışırlar.

· “Bebeklerin nasıl yapıldığı / nereden geldiği” gibi konularda sorular sormaya başlarlar.

· Cinsel organlara dokunma artar. Özellikle erkek çocukların cinsel organlarına ulaşmaları daha kolay olduğu için sık sık penislerine dokunurlar.

· Mastürbasyon davranışı görülür. Özellikle uyumak üzereyken ya da yorgun ve stresliyken bu davranış daha sık görülebilir.

· Karşı cinsi merak ederler ve incelemek isterler. Bu merakı gidermek amacıyla “Sen bana göster; ben sana göstereyim” veya “doktorculuk” oyunları oynarlar.

· Cinsel organların resmini çizerler. Karşı cinsin cinsel organını böyle bir görüntüye maruz kalmadıysa genellikle çizmezler.

· Topluluk içerisinde cinsel organlarına ya da karınlarına dokunurlar.

· Başka insanları çıplakken görmek isterler. Bu yüzden banyoda ya da tuvaletteyken, giyinip soyunurken onları gözetlerler.

· Bu dönemin sonuna doğru flört taklitleri başlar. Sevdikleri kız/erkek arkadaşlarıyla el ele tutuşmaya, öpüşmeye çalışabilirler.

· Zaman zaman vücut deliklerine obje sokmaya çalıştıkları da görülür. Ancak acı verdiğini anladıkları anda bu davranıştan vazgeçerler.

· Oyuncak bebeklerin kıyafetlerini çıkarıp giydirmekten keyif alırlar. Erkek bebeği kız bebeğin üzerine koyarlar, öpüştürüyormuş gibi yaparlar.

· Bu dönemdeki çocuklar genellikle penil-vajinal ilişki hakkında bilgi sahibi değillerdir.

5-8 yaş: Orta çocukluk dönemi

· Flört davranışlarını taklit etme bu dönemde de devam eder.

· Sevdikleri kız-erkek arkadaşlarına “âşık” olduklarını ifade eden notlar yazarlar. Sürekli o arkadaşlarından bahsedebilirler.

· Cinsel konularda bilgilendirilmeyen çocuklarda başkalarının vücutlarına karşı duydukları merak devam eder. Başkalarını çıplakken görmeye çalışırlar.

· Yarı çıplak/çıplak insan fotoğraflarını dikkatle incelerler.

· Medyadaki cinsel içerikli yayınları ilgiyle izlerler.

· Annecilik-babacılık, doktorculuk oyunları devam eder. Ancak bu dönemde artık daha çok karşı cinsi kovalama-yakalama oyunları oynarlar. Bu oyunlar sırasında birbirine dokunmaya, sarılmaya, öpmeye çalışabilirler.

· Hem karşı cinsi hem de kendi cinslerini merak ederler. Bu nedenle “sen bana göster ben sana göstereyim” oyunlarını hem hemcinsleri ile hem de karşı cins ile oynayabilirler.

· Genellikle 5-6 yaş civarında “cinsel kimlik sabitliği” gelişir.

· Daha fazla gizlilik isterler. Başkasının olduğu ortamda giyinip soyunmaktan rahatsız olurlar. Bedenlerine yönelik utangaçlıkları artar.

· Bedenine ve cinsel organına dokunma davranışı görülür. Gizlice mastürbasyon yaparlar ancak bunun sıklığı bir önceki döneme göre azalmıştır.

· Göbeğini açma, eteğini kaldırma, popo gösterme gibi davranışlar görülebilir.

· Arkadaşları arasında müstehcen şakalar yaparlar, duydukları küfürlü sözleri tekrar etmekten keyif alırlar.

9-12 yaş: ön ergenlik dönemi

· Daha fazla gizlilik isterler.

· Bu dönemde çocuklar gizlice mastürbasyon yaparlar ancak artık ne yaptıklarının daha fazla farkındalardır ve bunun cinsel bir eylem olduğunu bilirler.

· Müstehcen şakalar yapmaya devam ederler.

· Cinsel ve romantik ilişkiler hakkında soru sormaya başlarlar. Bu sorular “Seks nedir?” “Orgazm nedir?” “Seks nasıl yapılır?” gibi sorular olabilir. Bu soruların cevabını çeşitli kaynaklardan edinmeye çalışırlar.

· Adet görme, ergenlik, ıslak rüyalar, ilk ejekülasyon gibi konuları merak ederler araştırırlar.

· Fiziksel görüntüleriyle daha fazla ilgilenmeye başlarlar. Kızlar daha dikkat çekici kıyafetler giymek ve makyaj yapmak isterler.

· Ergenlik öncesinde karşı cinsi çekici bulma ve itici bulma arasında çelişki yaşarlar. Karşı cins ile ortak oyunları çok fazla yoktur.

· Bu dönemde kardeşler arasında yaş farkları az ise (1-2 yaş) cinsel içerikli davranışlar görülebilir.

12-15 yaş: erken ergenlik dönemi

· Bu dönemde cinsel kimlikleri konusunda kafa karışıklığı yaşarlar.

· Cinsel ilişkiler ile ilgili endişe duyarlar.

· Cinselliğe yönelik şüphe duyarlar. Bir yandan iğrenç bulabilir; bir yandan bu davranışlar içine girmeye çalışabilirler.

· Hamile kalma/hamile bırakma korkusu yaşarlar.

· Kızlık zarı konusunda kaygıları ve merakları vardır.

· Çekici olma ve arkadaş bulma ile ilgili endişeleri vardır.

· Bedensel değişimler konusunda kafa karışıklığı yaşarlar.

· Değişken duygu durumları vardır.

· Kızlar regl olmaya başlar. Erkeklerde ıslak rüyalar görme / ejekülasyon başlar.

· Duşta daha uzun süre vakit geçirme istekleri vardır.

· Gizli gizli erotik sitelere girmeye çalışırlar.

· İlişkiler ve cinsel davranışlar hakkında spesifik sorular sorarlar.

· Hemcinsleri arasında cinsellik ile ilgili konuşmaların sıklığında artış olur.

· Gizlice mastürbasyon yaparlar ancak önceki dönemlerden farklı olarak bu davranışa artık cinsel fanteziler de eşlik edebilir.

· Kendi yaşıtlarıyla cinsel denemelerde bulunabilirler. Öpüşme, cinsel ilişkiye varmayan davranışlar görülebilir.

· Kendi yaşıtlarındaki kız-erkek arkadaşlarıyla zorlamadan cinsel yakınlık kurma çabaları olabilir.

· Nadiren zorlamasız cinsel ilişki ya da ağız yoluyla cinsel ilişki denemeleri olabilir.

Bir davranışın gelişimsel olarak doğal / beklendik ya da doğal olmayan / beklenmedik / riskli olarak nitelendirilmesi için kullanılan kriterler

Çocuğun yaşı

Çocuğun zihinsel ve fiziksel gelişimsel düzeyi

Davranışı sergilemesine neden olan motivasyon kaynağı

Davranışın sıklığı

Davranışın nerede ne zaman sergilendiği

Davranışın planlı ya da kendiliğinden olup olmadığı

Yetişkinlerin davranışına müdahale etmesi durumunda çocuğun verdiği tepkiler

Çocuğun diğer alanlara (sosyal, akademik vb.) ilgi düzeyi

Davranışın çocuğun kendisine ya da etrafına zarar (fiziksel ve/veya duygusal) verip vermediği

Aşağıdaki durumlarda uzman desteği isteyin!

Çocuğunuz;

· Bilgilendirmeye ve uyarılara rağmen davranışa ısrarla devam ediyorsa,

· Davranışı takıntı haline getirdiyse,

· Arkadaşlarını ya da kendinden yaşça küçük çocukları cinsel oyunlara zorluyor, baskı yapıyor, onları kandırıyorsa,

· Davranışta ya da oyunlarda yetişkinlere özgü cinsel ilişki öğeleri bulunuyorsa,

· Davranışın sıklığı çocuğun günlük hayatını engelleyecek boyuta gelmişse,

· Günlük etkinliklerine karşı ilgisini kaybetmişse,

· Davranışı yapması engellendiğinde ya da cinsel oyun esnasında yakalandığında aşırı derecede korku / utanç / öfke duyuyorsa,

· Özel alan kavramı öğretilmesine rağmen toplum içinde cinsel organını uyarma davranışı devam ediyorsa,

· Kişisel sınırlar konusunda bilgi verilmiş olmasına rağmen arkadaşlarının ya da etrafındaki yetişkinlerin bedensel sınırlarını ihlal edecek şekilde davranıyorsa...